Đó là câu nói mà con gái lớn tôi luôn dùng, để an ủi chính mình, và an ủi ba nó, mỗi khi phải móc tiền trả cho ai đó.
Trời mùa hè bắc California cả tuần nay nóng như lò thiêu xác! Hầu như ngày nào cũng ba số: 100, 101, 102, 103 độ F. Nhè mấy ngày nóng như vậy mà cái Central Air Conditioner bị hư, mới giết người trong mộng! Hư cũng phải, vì mở suốt ngày, chạy miết cũng làm cho nó cháy. Cũng may, là nhà có hai cái AC, một tầng trệt và một trên lầu. Cái ở tầng trệt bị hư, mà ban ngày ở tầng trệt, chỉ có đêm mới lên lầu ngủ. Như vậy là khổ nhiều hơn sướng rồi! Đành gọi người tới sửa.
Bấm phone gọi tùm lum shop giá. Thằng charge rẻ nhất và tới nhanh nhất là $59USD/visit. Có thằng đòi $80, và thằng cao nhất là $120USD. Tới xem, định bịnh thôi. Sửa tính sau nhe. Chọn thằng $59 dĩ nhiên.
Biết là nó sẽ xẻ thịt mình sau khi định bịnh, nhưng cũng phải gọi. Sau khi đo tới đo lui, nó phán: Tiền sửa $499! Chịu sửa thì nó tha $59. Không sửa thì trả nó $59USD, rồi đường ai nấy đi!
Tôi hỏi nó: “What’s wrong? Is freon gas leaking? ”.
– No! No leaking. But something else need to be replaced.
Nó viết xuống giấy những thứ cần thay và giá tiền:
1. Start-capacitor $195
2. Capacitor $245
3. Tune up $59.
Tổng cộng $499 with one year warranty.
Tôi chóng mặt với giá nó vừa quote. Nhưng cũng than thở thử một câu coi nó có thương tình, bớt cho được đồng nào không:
– Could you do a little bit better? I retired, no income, man!
Nó suy nghĩ một giây rồi nói như đinh đóng cột:
– $399 with 30 days warranty, instead. Remember! If any thing goes wrong, within one year, you can call me back to fix it anytime for a hundred bucks more! Bla bla bla…
– Let me think about it, tôi trả lời nó.
Ký tấm check $59USD mà bụng đau như trúng thực vì cứ nghĩ tới con số $499! Trước khi nó đi, tôi thòng thêm một câu:
– If in case I change my mind and call you back, will you keep the same deal? Nó lạnh lùng trả lời:
– No! You get to pay $59USD for me to come out again, plus $499!
Tôi là dân mua bán, có 25 kinh nghiệm deal với khách hàng. Tôi biết nó pushing, pressure, để mình quyết định thôi. Tôi hỏng ngu gì mà quyết định liền cho nó thịt mình. Tôi gọi lại, nó sẽ không charge $59USD đâu. Tôi cần shop thêm.
Tôi có tật rất tò mò. Thấy ai sửa bất cứ cái gì, tôi đều dán mắt vô coi để học lóm. Tôi biết capacitor là cái tụ điện, nhưng cũng hỏi nó cho chắc: “What’s is this?” Nó chỉ cái cục to bằng cườm tay, hình trụ và cho biết đó là cái capacitor. Tụ điện cho radio những năm 1970, nhỏ bằng đầu đũa ăn. Tôi cũng để ý, thấy trước khi nó mở máy lạnh, nó rút cầu dao ở ổ dẫn điện cho an toàn, vì điện ở capacitor lên tới 440 volt. Giựt một cái, không kịp giãy đã chết tốt! Tôi lấy phone chụp hình cái giấy dán trên tụ điện. Chụp luôn label của máy lạnh dán bên hong, để khi shop có dữ liệu trong tay.
Muốn chắc ăn việc định bịnh của nó có trúng không, tôi tháo cái tụ điện hư ở máy của tầng trệt ra, và thay vào bằng cái tụ điện của cái máy còn chạy được ở tầng lầu. Chỉ mở một con ốc và rút nhẹ ba cọng dây điện, dễ như chơi, không tốn một calori nào. Máy chạy bình thường. Như vậy nó định bịnh trúng, và chỉ có tụ điện hư. Cần gì thay start-capacitor ($195USD), cộng thêm tiền tune up ($59USD) như nó vẽ? Thấy rõ save được $254USD tại đây rồi. Nó phải vẽ thêm để kiếm tiền là chuyện thường của “người biết” để móc túi “người không biết”.
Nếu khí lạnh freon xì, thì đành đầu hàng vô điều kiện, vì mình làm sao có đồ bơm. Thay cái tụ điện tốn chưa tới 5 phút. Tôi quyết định tự mình sửa. Tôi đoán giá cái capacitor chắc $50USD tới $100 là cùng.
Trời đất quỉ thần thiên địa ơi! Sau một hồi lướt mạng, tôi thấy giá của cái capacitor đắt nhất là $45USD cộng tiền gởi $7USD, và rẻ nhất là $23.85 và gởi free! Tôi nhấn chuột ordered liền.
Chưa đầy 3 ngày, hôm nay tôi nhận được, gắn vô, chạy ào ào như mới. Tốn $59USD tiền ngu, và $23.85 tiền part! Tổng cộng tốn $82.85, thay vì $399, hay ngu chút nữa là $499USD!
Thời buổi này, cái gì cũng có on line. Shop dễ như búng ngón tay. Những thứ khó quá, tôi thua vô điều kiện. Những thứ đơn giản, dễ làm, ngu gì để người ta chặt, chém, mổ, xẻ, bằm,… mình như con cá nằm trên thớt? Điện trong nhà, cần bắt bóng đèn (khoét vách, đục tường) tôi thấy người ta làm là tôi làm được. Thay thắng xe? Thấy người ta làm một lần, học làm liền (dù Lexus, BMW cũng không sợ). Thay, sửa, đặt ống nước nhựa hay hàn ống đồng, trong nhà, ngoài vườn, dễ hơn ăn cháo nguội…. Thứ nào bí, go on line, đánh một câu, thí dụ: “How to replace brake pads for X5, BMW?” thì có hằng trăm clips trên Youtube hiện lên chỉ từng li từng tí. Có nhiều người nhát tay, nhát gan, không dám đụng đến, vì nó liên quan đến sự an toàn. Đừng sợ. Cứ theo từng bước họ chỉ. Người ta sửa cho mình, họ cũng làm vậy thôi.
Chấp nhận nguyên lý: “Người hỏng biết, trả tiền cho người biết”, thì thay vì trả $100 tiền part, phải trả khoảng $300 đến $500, hay nhiều hơn nữa, cho người biết, bởi vì người ta làm, phải tốn công, tốn tiền quảng cáo, tiền mướn chỗ mở doanh nghiệp, và nhất là tiền của sự hiểu biết và kinh nghiệm của họ. Mà kiến thức và kinh nghiệm thì vô giá!
Đó là lý do tại sao tiền part chỉ có $23.85 (nó mua giá sỉ, còn rẻ hơn tôi mua nữa), mà nó vẽ lên thành $499, rồi “nhân đạo” xuống $399!
Suýt nữa bị rip off, bị trấn lột! Tui vui như trúng số vì chịu tò mò, lanh trí, tháo vát một chút, mà chỉ tốn có $23.85. Tiền $59USD trả nó, tôi không thấy tức, vì công người ta đổ đường xa đến khám bệnh cho cái máy, cộng với sự hiểu biết của họ. Nên nhớ, xứ Mỹ này khi gọi service, họ luôn charge tiền công đến nhà định bịnh và định giá. Quyết định cho họ làm hay không làm là ở chủ nhà. Không để cho họ làm, thì tiền công họ lái xe tới nhà mình đã được trả rồi, không cần phải feel guity gì cả. Một ngày có 10 người gọi họ đi như vậy, họ có cả $600 bỏ túi khơi khơi rồi đó.
Bạn có chấp nhận: “Người không biết phải trả tiền cho người biết” trong mọi trường hợp không? Not me! Not always!
Copy từ FB Peter Chánh Trần